หากคุณเป็นคนที่ประสบความสำเร็จมาแล้วมากมาย แต่กลับคิดว่าตัวเอง “ไม่เก่งอะไรเลย” กลัวคนจับได้ว่าจริงๆ แล้วตนไม่ได้ฉลาดอย่างที่คนอื่นเข้าใจ นั่นแหละคุณกำลังอยู่ในภาวะ “Impostor Syndrome” ที่ทำให้ความภาคภูมิใจในตัวเองลดต่ำผิดปกติจนอาจนำไปสู่โรคซึมเศร้า!
Mike Cannon-Brookes คือ CEO และผู้ร่วมก่อตั้งบริษัททำแอปพลิเคชั่นชื่อดัง Jira และ Trello ด้วยอายุเพียง 40 ปี บริษัทของเขามีมูลค่ากว่า 30,000 ล้านเหรียญ เรียกได้ว่าเป็นบุคคลที่ประสบความสำเร็จในระดับโลก
ไมค์เล่าถึงเมื่อครั้งได้รับเชิญในรายการแข่งขัน World Entrepreneur of the Year พร้อมๆ กับผู้ร่วมรายการอีกกว่า 40 ประเทศ ซึ่งนอกจากจะประหม่าแล้ว เขายังรู้สึกว่าเขาไม่มีความสามารถพอที่จะเข้าร่วมรายนี้เลยแม้แต่น้อย
ในตอนนั้นเขาเห็นชายสูงอายุคนหนึ่งอยู่ใกล้ๆ จึงเข้าไปคุยเพื่อลดความประหม่าของตัวเอง จนได้รู้ว่าชายคนนี้คือเจ้าของบริษัทที่มียอดขายสูงถึง 4,000 ล้านเหรียญ และมีพนักงานกว่า 30,000 คน ซึ่งเทียบกับบริษัทของไมค์ในตอนนั้นที่มีพนักงาน 70 คนแล้วคือคนละเรื่อง!
ไมค์พูดกับชายคนนั้นว่า “ผมไม่สมควรมานั่งอยู่ตรงนี้เลย ทุกอย่างมันเกินความสามารถผมมากเกินไป ทีมงานควรส่งผมกลับประเทศตอนนี้เลยด้วยซ้ำ”
ชายสูงอายุท่านนั้นจึงหันมาบอกไมค์ “ผมรู้สึกเหมือนคุณไม่มีผิด ผมไม่คิดว่าผมเก่งกาจพอที่จะอยู่ตรงนี้จนอยากจะหนีไปเหมือนกัน!”
ฟังแล้วเหมือนโลกนี้มันตรงข้ามกันไปหมด คนที่รู้น้อยกลับ “มั่นใจว่าฉลาด” คนที่เก่งกาจอย่าง 2 คนนี้กลับคิดว่าตัวเอง “ไม่ฉลาดพอ”
ส่วนสาเหตุที่ทำให้คนเก่งๆ ตกอยู่ในภาวะ “Impostor Syndrome” มักเกิดจากแนวคิด 5 ประเภทตามนี้
The Expert
คุณคาดหวังที่จะรู้ทุกอย่าง นั่นทำให้รู้สึกโง่มากๆ เวลามีเรื่องที่ไม่รู้
The Perfectionist
คุณวางมาตรฐานที่สูงจนแทบเป็นไปไม่ได้ นั่นทำให้คุณเกลียดตัวเองแทบบ้าเวลาทำไม่ได้เท่าที่วางไว้
The Soloist
คุณเชื่อว่าความสำเร็จของงานต้องเกิดขึ้นจากคุณเพียงคนเดียวเท่านั้น จะปฏิเสธว่าเป็นส่วนหนึ่งที่ทำให้งานนั้นๆ สำเร็จหากมีคนอื่นเข้ามาช่วย และรู้สึกเหมือนกับว่าตนไม่ได้ทำประโยชน์อะไร
The Superwoman / man
คุณรู้สึกว่าคุณจะต้องเก่งกาจในทุกๆ สายงานที่คุณทำในชีวิตนี้ คุณจะผิดหวังในตัวเองทันทีถ้ามีบางอย่างที่ทำได้ไม่ดีพอ
The Natural Genius
คุณบอกตัวเองว่าทุกๆ อย่างต้องเป็นเรื่องง่ายเสมอ และถ้ามันไม่ได้เป็นแบบนั้นคุณจะรู้สึกแย่เพราะรู้สึกว่าตนไม่มีพรสวรรค์ในด้านนี้
